Biryan/Çebiç

Özellikler

4 kişiden fazla

Pişme Süresi: Çebiçin özelliğine göre 1-4 saat arası

Çebiç İçin:

1 keçi veya koyun kuzusu(bir yaşını doldurmamış olacak)

Çebiçe Sürmek için:

2 su bardağı  süzme  yoğurt

1 su bardağı kuyruk yağı veya sadeyağ

1 iri soğan( çok ince kıyılmış)

5 diş sarımsak(dövülmüş)

2 yemek kaşığı  tuz

Çebiçe saplamak İçin:

10 -15 arpacık soğan

1 baş sarımsak

Süslemek İçin:

Soğan suyunda 5 dakika bekletilmiş tere ,nane vb

Mevsim çiçekleri

Beraberinde :

Çebiçin suyuyla pişirilmiş  bulgur pilavı

Tarif

Kuzuyu  tandıra asılacağı gün kes. Başını ayırmadan boynuzlarını al, derisini yüz. İç organlarını çıkar.(Bu işlemleri çok dikkatli ve temiz yap. Çünkü sulanmaması için hayvan yıkanmamalı, yıkanırsa  temiz bir bezle çok iyi kurulanmalı).

Bir kapta çebiçe sürülecek malzemeleri karıştır, kuzunun dışına ve içine sür.

Uzun sivri bir bıçakla hayvanın kaba etli yerlerini del, ayıklanmış soğan ve sarımsakları yerleştir.(Kahvaltıda yaprak ciğer olarak kullanılmayacaksa) yüreği ve böbrekleri karnına koy. Bir tepsi içinde 2 saat dinlendir.

Kuzunun dört ayağını telle birbirine sağlam bir şekilde bağla. Kafasını ayakların arasına yerleştir. Bağlı ayaklarının arasından sağlam bir demir şiş geçir. Pişerken düşmemesi için belinden de bir tel geçir.

Tandırı yak, alevli hali geçip, orta harareti bulunca (ekmek pişirme ısısı)içine kuzunun suyunun damlaması için yarıya kadar su dolu bir büyük tencere oturt. Kuzuyu sırtı aşağı gelecek şekilde tandıra sarkıt, demir şişlerin uçlarını dışarıda bırak.

Tandırın ağzına  bir saç kapat, etrafını hava almayacak şekilde çamur ve cıla ile  sıva. Tandırın alt tarafındaki kullesini  (hava alma deliği) de çamur ve cıla ile iyice kapat. Çebiçi pişmesi için kendi haline bırak. Pişme süresi hayvanın taze, yaşlı ,zayıf, besili olmasına göre değişir. Genç ve zayıf  hayvanlar 1-1,5 saatte; besili ve yaşlı olanlar2,5-3,5 saatte pişer. Pişme süresince tandırı sık sık gözle, hava alan yerlere cila sür.

Kuzu pişince keserle sacın kenarlarına yavaşca vurarak çamurları al, sacı kaldır, demirin iki ucundan tutarak kuzuyu dışarı çıkar, telleri çöz.

Tandırın dibindeki tencereye akan  yağlı suya pişmiş olan ciğer, yürek ve böbrekleri de kuşbaşı doğrayarak salma tekniğiyle acele bulgur pilavı yap.

Kuzuyu alacak büyüklükte bir tepsiye pilavı yerleştir. Kuzunun başını ayaklarının arasından çıkartarak pilavın üzerine yerleştir ,ağzına yeşillik koy.

Tepsideki pilavın  kenarlarını bir sıra yeşillik bir sıra mevsim çiçekleri ile süsle, sofraya al.

 “Ol kuzı küriledi= O kuzu kızarttı, yerde bir çukur açarak kuzuyu kebap etti.”DLT III,444.

DLT’de verilen  kuzu kürilemek günümüzün çebiçinden başka bir şey değildir.Anadolu’yu yurt edinen  Selçuklular ,evlerinin bahçelerine  tandır yaptırmış ve  kuyu kazmaya son vermişlerdir.Anadolu’da Konya ,Kastamonu, Siirt ve birçok yerde tandırda biryan kebabı yapılmaktadır.Bu seçkin yemeği Konya tarifesinden veriyorum.(Geniş bilgi için Bk: Halıcı.Konya Yemek Kültürü ve Konya Yemekleri,s:134).

Fotoğraflar